Entries tagged with 'deportatie'

Deportaties naar Afghanistan: background

  • March 26, 2013 02:47

Hoe gaat ‘gedwongen terugkeer’ – of beter gezegd, deportatie – naar Afghanistan nu in zijn werk? Hieronder vind je een overzicht van hoe de Nederlandse staat hierbij te werk gaat. Ook lees je het standpunt van de UNHCR wat betreft uitzettingen naar Afghanistan.

 

De Kabul-check

Uitgeprocedeerde Afghaanse asielzoekers worden door de Dienst Terugkeer en Vertrek aan de Afghaanse ambassade gepresenteerd. De ambassade stelt hun Afghaanse identiteit vast en vraagt of ze willen terugkeren naar Afghanistan. Als de asielzoeker dan aangeeft dat niet te willen, dan verstrekt de ambassade géén geldige documenten voor de terugreis.

Om vluchtelingen toch te kunnen uitzetten, werd in 2003 in een Memorandum of Understanding tussen het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken en het Afghaanse Ministerie van Vluchtelingenzaken afgesproken dat er een zogeheten ‘Kabul-check’ zou worden gebruikt. Bij deze Kabul-check dient de dienst Bijzonder Vertrek en Boekingen via de Nederlandse ambassade in Kabul een aanvraag in bij het Ministerie van Vluchtelingenzaken aldaar, waarbij gevraagd wordt of er bezwaar is tegen de uitzetting. Als er dan binnen vier weken geen reactie komt uit Kabul, wordt er vanuit gegaan dat de uitzetting geaccepteerd wordt. (Jurisprudentie o.a. Awb 11/38797 en Awb 11/38798: De rechtbank laat daarbij wegen dat eisers op 11 november 2011 aan de Afghaanse autoriteiten zijn gepresenteerd, waarbij hun nationaliteit is vastgesteld en dat op 18 november 2011 aan het Afghaanse Ministerie voor Vluchtelingenzaken is gevraagd of bezwaar bestaat tegen terugkeer van eisers (de zogenaamde Kabul-check). Dit brengt met zich dat, indien na verloop van vier weken hierop niet is gereageerd, er sprake is van een fictief akkoord, waarna eisers naar Afghanistan uitgezet kunnen worden met een EU-staat.)

 

In de praktijk is dit allesbehalve een ordentelijke overeenkomst. De meeste aanvragen worden niet gelezen, laat staan dat er op gereageerd wordt. In rechtszaken wordt dan ook vaak alleen een ‘bewijs van verzending’ van de Kabul-check overlegd, maar geen bewijs van ontvangst, waardoor ook juridisch onduidelijk blijft of de aanvragen wel correct worden afgehandeld.

De EU-staat waarnaar gerefereerd wordt is geen rechtsgeldig reisdocument. Het gebeurt dan ook vaak genoeg dat vluchtelingen met een dergelijk ‘Europees laissez-passer’ aan de grens van het land van herkomst worden geweigerd.

Bij de deportaties van de families Hejazi en Nouri is het, gezien het korte tijdsbestek waarin dit allemaal is gebeurd, maar de vraag of de Kabul-checks überhaupt wel zijn uitgevoerd.

 

Openbaarheid van Bestuur?

Eerder ingediende WOB-verzoeken over bijzonderheden van de zogenaamde Kabul-check leveren niet veel op: met allerlei argumenten worden de verzoeken over vrijwel de hele linie afgewezen.

 

Standpunt van de ambassade

Een aantal jaren terug verzette de Afghaanse ambassade zich tegen de uitzettingen. In de oorspronkelijke MoU was geen sprake geweest van het gebruik van het Europees Laissez-Passer. De ambassade heeft verschillende brieven uit laten gaan om daartegen te protesteren en werden zelfs korte tijd door de Nederlandse overheid onder druk gezet om te stoppen met deze brieven, maar tegenwoordig wordt er vanuit de ambassade nog maar weinig weerwoord gehoord.

 

UNHCR over Afghanistan

Het UNHCR spreekt zich duidelijker uit. De UNHCR-rapporten worden overgenomen in de Algemene Ambtsberichten, documenten die notabene door de overheid richtinggevend zouden moeten zijn in het bepalen van asielbeleid ten opzichte van een bepaald land.

Uit het meest recente Algemeen Ambtsbericht over Afghanistan, verschenen in juli 2012, blijkt overduidelijk dat de situatie door heel Afghanistan onstabiel en bijzonder onveilig is, met name voor Afghanen van bepaalde minderheidsgroeperingen, vrouwen én…. terugkerende vluchtelingen. Het UNHCR concludeert dan ook zonder omwegen dat er geen uitzettingen naar Afghanistan zouden moeten plaatsvinden.

 

Maar dan…

Staatssecretaris Teeven legt dit rapport en de conclusie van het UNHCR volkomen naast zich neer. Op dit moment worden er zelfs aanzienlijk meer Afghaanse gezinnen gedeporteerd dan in de jaren hiervoor.

Voor de tweede keer in korte tijd (Somalië, Ambtsbericht december 2012) blijkt dat Fred Teeven geen boodschap heeft aan de constatering van schending van de mensenrechten. Hij zet gewoon uit. Punt.

 

En wist u dat…?

Markant detail dat wél uit het WOB-verzoek naar voren kwam: het taalgebruik van onze overheid als het om vluchtelingen gaat. De Directie Operationele Ondersteuning heeft het over de presentatie van maximaal 15 ‘eenheden‘ aan de ambassade per veertien dagen. ‘Business Objects‘ gaat bij dezelfde afdeling over getallen en quota en wordt er zelfs gesproken van ‘verwijderbare vreemdelingen‘.

Het doet me sterk ergens aan denken, dit taalgebruik. U ook?

Deportaties naar Afghanistan nu: I

  • March 26, 2013 00:28

Afgelopen week kwam vanuit verschillende hoeken het bericht binnen dat er op dit moment in hoog tempo uitgeprocedeerde Afghaanse gezinnen met kleine kinderen in detentie worden gezet en naar Afghanistan worden gedeporteerd.

Hieronder een overzicht van de informatie die we tot nu toe hebben kunnen achterhalen.

 

Familie Waseh Hejazi: twee kinderen, Zoha (3) en Sajat (9). Werden op 13 maart gearresteerd in gezinslocatie Burgum en daarna overgebracht naar detentiecentrum Rotterdam. Er is nu nog contact met de familie, maar de situatie is verschrikkelijk. De advocaat werd te laat op de hoogte gebracht om nog iets te kunnen doen, de voorlopige voorziening werd afgewezen. Het is onduidelijk of de zogenaamde ‘Kabul-check’ wel heeft plaatsgevonden. Van Zoha was al een jaar bekend dat ze een groeistoornis had, de arts in VBL Burgum heeft dit nooit op willen pakken. Het gezin werd met een KLM-toeristenvlucht via Dubai gedeporteerd. De vader heeft verslag gedaan van de deportatie, zie het artikel Zoha en Sajat.

Familie Massum Nouri: vier kinderen, één van 13, de drie anderen jonger dan 10 jaar. Werden ongeveer twee weken geleden ‘s ochtends van hun bed gelicht in gezinslocatie Den Helder en overgebracht naar detentiecentrum Rotterdam. Afgelopen vrijdag, 22 maart, belden ze naar vrienden in VBL Den Helder om te zeggen dat ze hun tickets naar Afghanistan hadden gekregen. Er is verschillende keren daarna geprobeerd om contact met ze op te nemen, maar er is niets meer van ze vernomen.

Familie Mohammad Azimi: vier kinderen, allen jonger dan 10 jaar, de jongste is twee. Na hun arrestatie zijn ze in eerste instantie overgebracht naar Alkmaar, daar is voor de laatste keer contact met de familie zelf geweest. Via de familie Nouri bleek dat ook het gezin Azimi was overgebracht naar detentiecentrum Rotterdam en dat er vrijdag tegen hun gezegd was ‘dat zij binnenkort aan de beurt waren’. Het lukt niet om contact te leggen met het gezin.

Familie Dawood Jafari: twee kinderen, waarvan de jongste een baby van drie maanden oud. Zaterdag namen ze nog deel aan de demonstratie in Amsterdam in de hoop dat er iets bekend zou worden gemaakt over de uitzettingen van Afghaanse gezinnen op dit moment, vandaag werden ze zelf gearresteerd op gezinslocatie Emmen-Zuid. Hoewel het vermoeden bestaat dat ze ook zijn overgebracht naar detentiecentrum Rotterdam, is daar nog geen bevestiging van. De advocaat is nog niet officieel op de hoogte gesteld van hun inbewaringstelling. Het is nog niet gelukt om contact te leggen met het gezin Jafari.

Zoha en Sajat

  • March 25, 2013 22:56

zohaZoha, een meisje van drie jaar oud. En Sajat, haar broer van negen. Nog geen vier jaar geleden zijn hun ouders uit Afghanistan gevlucht en kwamen ze hier in Nederland aan.

Voor Zoha en Sajat zijn de doelen van de demonstratie van 23 maart gehaald; ze zitten niet in de cel, ze leven niet op straat.

Dat komt omdat Zoha, Sajat en hun ouders afgelopen dinsdag naar Afghanistan zijn gedeporteerd.

– Gedeporteerd, deportatie, nou nou… dat heet tegenwoordig repatriëring. Uitzetting. Het liefst noemen we dat gedwongen terugkeer, waarbij we het woord ‘gedwongen’ zo vaak mogelijk achterwege laten.

Ik noem dat: deportatie.

– Nou, nou, deportatie, dat is een groot woord, we moeten voorzichtig zijn met zulke woorden, dat was tóen, in een hele andere context. Deportatie, dat is een woord uit de geschiedenisboekjes en dat willen we graag daar laten.

Best, laten we dan met een geschiedenisboekje erbij kijken wat er ‘toen’ onder deportatie werd verstaan. Deportatie, dat was als je tegen je vrije wil in een goederentrein werd geflikkerd, naar een land ver weg werd gebracht om daar de dood in te worden gejaagd.

Wat gebeurt er nu? Mensen worden tegen hun vrije wil in een vliegtuig geflikkerd, naar een land ver weg gebracht om daar de dood in te worden gejaagd.

Ik noem dat: deportatie.

 

Zijn ze dood, Zoha van drie en Sajat van negen? Nee. Nog niet. Ik sprak hun papa vanochtend over de telefoon. Ze leven nog. Maar ze zitten ondergedoken in een huis in Kandahar en kunnen geen stap naar buiten doen omdat ze dan onmiddellijk worden afgemaakt. Het eten is op. Zoha en Sajat beginnen honger te krijgen.

 

De vader van het gezin vertelde ons hoe de deportatie is gegaan: woensdag 13 maart, nu elf dagen geleden, had hij in Ter Apel een nieuw asielverzoek ingediend. Bij terugkomst op de gezinslocatie in Burgum werden hij, zijn vrouw en zijn kinderen onmiddellijk gearresteerd en overgebracht naar detentiecentrum Rotterdam.

Binnen een tijdsbestek van 24 uur werd hun nieuwe aanvraag afgewezen en werden de papieren voor de deportatie geregeld. Hun eigen advocaat werd dusdanig laat op de hoogte gebracht dat er geen redden meer aan was.

 

Dinsdag werden ze overgebracht naar Schiphol. Vader en moeder werden geboeid, de vader kreeg tape op zijn mond. Terwijl ze naar het vliegtuig werden gebracht, moesten Zoha en Sajat verschrikkelijk huilen. De passagiers van de toeristenvlucht stonden erbij en keken er naar.

Eenmaal in het vliegtuig, onder escorte van negen bewakers, werden de ouders achterin het vliegtuig geplaatst. Achter een gordijn. Heeft u weleens gevlogen en opgemerkt dat de achterste plaatsen met een gordijn waren afgeschermd? Nee, daar zitten dan meestal geen mensen die het graag rustig willen hebben, maar vluchtelingen die gedeporteerd worden. KLM doet het bijna dagelijks.

De kinderen werden bij de ouders weggehaald. De moeder van Zoha en Sajat raakte in paniek en begon te schreeuwen “Waar zijn mijn kinderen? Ik wil mijn kinderen terug!”. Toen kwam er zo’n klantvriendelijke en gastvrije KLM stewardess en zei: “Als u ophoudt met schreeuwen en kalm meewerkt, dan brengen we straks de kinderen weer bij u terug.”

 

Zeg me dat het niet waar is. Zeg me in godsnaam dat het niet waar is. Dat dit niet gebeurt, dat het alleen maar een verhaal is, een gerucht, maar niet de werkelijkheid.

Maar we spraken de vader van Zoha en Sajat zelf.

Zeg me dan dat het een incident is, een uitzondering, alleen maar één kleine misstap.

Maar in de afgelopen maand zijn minstens 47 mensen naar Afghanistan gedeporteerd. De meeste daarvan zijn kinderen.

 

Deportatie: dat is dat je tegen je vrije wil in een vliegtuig wordt geflikkerd, naar een land ver weg wordt gebracht om daar de dood in te worden gejaagd.

De schuldige aan deportatie is dit keer niet een buitenlandse dictator die ons land bezet en ons in een nazi-korset dwingt.

Anno 2013 zijn de schuldigen aan deportatie gewoon ‘van hier’.

 

Voor schending van de mensenrechten, misdaden tegen de mensheid en schuld aan deportatie klaag ik aan:

de Dienst Terugkeer en Vertrek en de IND, voor hun gruwelijke beleid;

het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken en het Afghaanse Ministerie van Vreemdelingenzaken, voor hun deportatie-deal (de zogenaamde ‘Kabul-check’ in werking vanaf 2003);

de ambassade van Afghanistan, voor nalatigheid in deze;

G4S, voor het leveren van bewaking in detentiecentra waar dus ook kleine kinderen zitten;

Frontex, voor onder andere het faciliteren van deportaties en het leveren van bewakers tijdens de vlucht;

KLM, voor het op vrijwel dagelijkse basis meewerken aan deportaties. Ze proberen nog steeds hun handen in onschuld te wassen door te zeggen dat ze ‘slechts voldoen aan een vervoersplicht’, terwijl het vluchtpersoneel op het daadwerkelijke moment van deportatie de macht heeft om dit tegen te houden;

de oppositiepartijen D’66, GroenLinks, ChristenUnie en de SP, voor het weigeren om stelling in te nemen tégen deportatie en het niet eens willen beantwoorden van kritische vragen hierover;

staatssecretaris Fred Teeven, minister Ivo Opstelten en minister-president Mark Rutte, onder wiens ‘strenge maar rechtvaardige’ verantwoordelijkheid dit valt.

 

Dit beleid is gebaat bij onzichtbaarheid. Onopvallende ID-checks op straat, waar je als voorbijganger niets van mag zeggen. Onzichtbare razzia’s in VBL’s in de uithoeken van Nederland. Onzichtbare deportaties, achter een gordijntje.

 

Maar die muur van onzichtbaarheid zullen we steen voor steen afbreken. Steen voor steen, keer op keer, zullen we demonstreren, actie voeren, de namen van de schuldigen naar buiten brengen en het verhaal vertellen van diegenen die het zwijgen wordt opgelegd.

 

Voor Zoha, voor Sajat, hongerend, ergens verstopt in Kabul.

 

STOP DEPORTATIES